| 
      Karbon:(C) 
           
          Çelikte başlıca   sertleştirici etkisi olan elementtir. Karbon miktarındaki her artış, çeliğin   sıcak haddeleme ve normalize edilmiş halindeki sertlik ve çekme dayanımını   arttırır. Fakat esnekliğini, dövülme, kaynak edilme ve kesilme özelliğini   zayıflatır.  
        Mangan:(Mn) 
             
          Çeliğin dayanımını   geliştirici bir alaşım elementidir. Esnekliğini az miktarda azaltır. Dövme ve   kaynak edilme özelliğine olumlu etkide bulunur. Manganın, sertlik ve dayanımını   arttıran özelliği, karbon miktarına bağlıdır. Manganın yüksek karbonlu   çeliklerdeki etkisi, düşük karbonlu çeliklere oranla daha fazladır. Mangan su   verme derinliğini arttırır. Paslanmaya -korozyona- olan dayanımını geliştirir.  
           
          Silisyum:(Si) 
           
          Çelik üretiminde   oksijen giderici elementtir. Çelik dökümlerde fiziksel dayanımı ve özgül   ağırlığı arttırır. Silisyum, mangan gibi bütün çeliklerde bulunan bir   elementtir. Çelik yapımında demir cevherinden, veya ocak astarı olan tuğlalardan   da bir miktar silis, çeliğin bünyesine kendiliğinden girer. Şilisyum miktarı   arttıkça tane büyüklüğü de azalır. Çeliğin dayanımı ve sertliğini arttırır.   Sertleşebilirliği, aşınmaya karşı dayanımı ve elastikiyeti yükselir,  yüzey   kalitesini olumsuz yönde etkiler.  
           
          Fosfor:(P) 
           
          Fosfor; genel olarak   çelikte zararlı olarak bilinir, yüksek nitelikteki çeliklerde fosfor yüzdesi en   çok olarak 0,030-0,050 arasında tutulur. çelikte düşük miktarlarda bulunsa bile    çeliğin dayanımını ve sertliğini arttırıcı, buna karşılık şekillendirme yönünde   sünekliliği ve darbe dayanımını azaltıcı etki yapar. Çeliğin korozyon dayanımını   iyileştirmesine karşın, kükürtle birlikte çelikte mümkün olduğunca az   bulunmasına çalışılır ve kalite belirlemesinde önemli rol oynar.  
           
          Kükürt:(S) 
           
          Kükürt; Otomat   çeliklerinde talaşlı şekillendirmeyi iyileştirmek için kullanılır . çeliği   kırılgan yapar ve haddelenmesini güçleştirir. Çeliğin işlenebilme özelliğinin   arttırılması söz konusu olmadığı hallerde, fosfor gibi istenmeyen yabancı   maddeler olarak kabul edilen bir elementtir. Normal olarak müsaade edilen miktar   en çok %0,025-0,050 arasında sınırlandırılır.  
           
          Krom:(Cr) 
           
          Krom; çeliğin dayanım   özelliğini arttıran fakat buna karşılık, esnekliğini çok az bir dereceye kadar   eksi yönde etkileyen bir alaşım elementidir. Krom, çekme dayanımını ve  çeliğin   sıcağa dayanımını arttırır, sünekliliği düşürür. Kabuk -tufal- yapmayı önler.   İçinde yüksek oranda krom bulunması; çeliğin paslanmaya karşı dayanımını   arttırır.Kromlu paslanmaz çeliklerde krom oranı arttıkça, kaynak edilebilme   yeteneği   azalır 
           
          Nikel:(Ni) 
           
          Nikel; çeliğin   dayanımını silisyum ve mangana kıyasla daha az arttırır. Çelikte nikel,   özellikle kromla birlikte bulunduğu zaman, sertliğin derinliklere inmesini   sağlar. 
           
          Krom nikelli çelikler paslanmaz, kabuklaşmaya ve ısıya   dayanımlıdır. Özellikte düşük sıcaklıklarda, makine yapım çeliklerinin çentik   dayanımını arttırır. Nikel, ıslah ve sementasyon çeliklerinin dayanımını   arttırdığı gibi, istenen yapıdaki çelikler, paslanmaya ve kabuklaşmaya dayanımlı   çelikler için, uygun bir alaşım   elementidir. 
           
          Molibden:(Mo) 
           
          Molibden;   çeliğin çekme dayanımını özellikle ısıya dayanımı ile  kaynak edilme özelliğini   arttırır. Yüksek miktarda molibden, çeliklerin dövülebilmesini güçleştirir.   Molibden, kromla birlikte daha çok kullanılır. Molibdenin etkisi volframa   benzer. 
           
          Alaşımlı çeliklerde molibden; krom nikelle birlikte   kullanıldığında, akma ve çekme dayanımını arttırır. Molibden kuvvetli karbür   meydana getirdiğinden, hava ve sıcakiş çeliklerinde, ostenitik pasa dayanımlı   çeliklerde, sementasyon, makine yapım çelikleriyle ısıya dayanımlı çeliklerin   yapımında   kullanılır. 
           
          Vanadyum:(V) 
           
          Vanadyum;   çok düşük miktarda kullanıldığında çeliğin sıcağa dayanımını arttırır. Vanadyum,   alaşımlı makine yapı çelikleri tane yapısının ince olmasını ve fiziksel   özelliklerinin gelişmesini sağlar. 
           
          Aynı zamanda çelik kesici uclarının,   daha uzun zaman keskin kalmasını sağlar. Genellikle alaşımlı makine yapım   çeliklerinde bulunan vanadyum miktarı %0,03-0,25 arasında değişir. Karbür   yapmaya karşı kuvvetli bir eğilimi vardır. Çeliğin çekme ve akma dayanımını   arttırır. Makine yapım ve sıcakiş çeliklerinde özellikle vanadyum krom, hava ve   makine yapım çeliklerinde volframla birlikte kullanılır.  
           
          Volfram:(W) 
           
          Volfram; çeliğin   dayanımını arttıran bir alaşım elementidir. Takım çeliklerinde, kesici kenarlar   sertliğin artmasını kullanılma ömrünün uzamasını ve yüksek ısıya dayanımını   sağlar. Bu yönden hava çeliklerinde, takım çeliklerinde ve ıslah çeliklerinde,   alaşım elementi olarak yaygın bir şekilde kullanılır. Çelikte volframın   bulunması belirli yüzdelere kadar kaynak edilebilme özelliğine geliştirici   etkiler yapar. Volframın karbür meydana getirmeye karşı kuvvetli bir eğilimi   olup, yüksek çalışma sıcaklığında, çeliğin menevişlenip sertliğini   kaybetmemesini sağladığından, sıcağa dayanımlı çeliklerin yapımında tercih   edilir. 
        Niobyum: (Nb) 
        Özellikle yüksek dayanımlı düşük alaşımlı çeliklerde kontrollü haddeleme ve   soğutmayla özelikleri iyileştirmek için ve sıcağa dayanıklı çeliklerde kullanır.   Kuvettli karbür ve nitrür yapıcıdır. Sertliği akma sınırını yükseltir , taneleri   inceltir.  
        Titan: (Ti) 
          Kuvvetli karbür ve nitrür   yapıcıdır. Genel olarak çeliklerde tane incelticidir.  
        Alüminyum: (Al) 
        En güçlü oksijen gidericidir. Azot ile birlikte kuvvetli nitrür teşekkül   ettirir, ısıtmada tane kabalaşması ve çeliğin yaşlanma eğilimini azaltır. Çelik   üretiminde taneleri inceltir.  
        Kobalt: (Co) 
        Karbür teşekkül ettirmez , ancak sıcağa dayanımı arttırır. Sertleştirmeyi   azaltır, yüksek sıcaklıklarda tane büyümesini yavaşlattığı için , daha çok hız   çeliklerinde ve sıcağa dayanıklı çeliklerde kullanılır. 
        Kurşun: (Pb) 
        Çelikte çözünmediğinden , yalnızca otomat çeliklerinde talaşları kırılgan   yapmak amacıyla kullanılır  ancak  yapıda homojen ve ince dağılması   gerekmektedir. 
         
        
  |